He aha te poipoi me te poipoi tuihono?
Ko te poipoi koinā te rapu hononga a tētahi pakeke me tētahi tamaiti kia taea ai e ia te taitōkai i a ia. Ehara i te mea ko te taitōkai he mahi ā-tinana anake, ka taea te tuihonotia anō.
Ka ngana ngā kaipoipoi ki te whakahoahoa ki tētahi tamaiti mā te pāpāho pāpori, te kōrerorero i rō rūnanga, te kōrerorero i runga kēmu tuihono, mā tētahi atu pūhara rānei mō te whakawhitiwhiti tuihono.
Ka whakamahi ētahi kaipoipoi i tētahi kōtaha rūpahu (e ōrite ana ki te tāware kiriparau(external link)) ka whakataruna he taiohi rātau. Ka whakamahia e ētahi atu tā rātau kōtaha mēnā kāore rātau e tino pakeke atu. Ka whakataruna ētahi he ōrite ngā kaingākau, hoa rānei, mēnā ka taea e rātau ēnei mōhiohio te tiki mā te tirotiro i te kōtaha o te tamaiti i runga pāpāho pāpori.
Mēnā kāore anō kia kōrerorero noa ki te tamaiti mā te karere tūmataiti, tōtika rānei, ka ngana rātau ki te heri i ngā kōrerorero ki tētahi wāhi tuihono kia kore ai e kitea e ētahi atu. Ka ngana te kaipoipoi kia tata ia ki te tamaiti, ā, i ētahi wā ka roa tana mahi pēnei (ētahi marama, tau rānei) i mua i te rapu i tētahi āhuatanga taera pērā i ngā atahanga, ataata rānei he kirikau, āhua kiritau rānei o te tamaiti, te kōrerorero ai rānei me ia.
Mēnā kei te hiahia koe ki te ako he pēhea te whakapiri atu a ngā kaipoipoi ki ngā tamariki, ā, he pēhea tā rātau here i te tamaiti, tirohia te Netsafe(external link).
Ngā mana mātua me ngā tautuhinga tūmataitinga
He mea nui kia whakamarutia ngā mōhiohio e tuaritia ana e tō tamaiti i runga ipurangi kia uaua ake mō ngā tāngata kē ki te whakapā atu ki tō tamaiti. Tirohia Ngā mana mātua me ngā tautuhinga tūmataitinga) mō ētahi atu mōhiohio me pēhea te whakamahi i tēnei.
Me pēhea te tuku pūrongo
Ko te Covert Online Investigation tētahi wāhanga mātanga pirihimana e tiaki ana i ngā tamariki mai i te tūkinotanga tuihono. Mēnā kei te māharahara koe mō ngā ihirangi houhou tuihono, tirohia Me pēhea te pūrongo i tētahi taihara, raru rānei(external link).
Ka taea anō e koe te whakapā atu ki Netsafe mō ngā āwhina me ngā tohutohu:
- Patowaea koreutu: ‘Netsafe’ ki 4282
- Waea koreutu: 0508 NETSAFE
- help@netsafe.org.nz
- Ngā tohutohu mā ngā mātua mō te poipoi tuihono(external link)
Mēnā kua kite koe i ngā ihirangi houhou ipurangi pērā i te taitōkai tamariki ka taea e koe te pūrongo i ngā ihirangi ki Te Tari Taiwhenua: Te tuku amuamu(external link).
Kāore koe i te tino mōhio he aha ngā ihirangi houhou? Kei te paetukutuku a Te Tari Taiwhenua ētahi atu kōrero: He aha ngā ihirangi houhou me ngā mea kua whakatikia?(external link)
Ki hea tiki āwhina ai
Safe to Talk – Sexual Harm Helpline:
- Patowaea: 4334, ā, whakapā atu rātau ki a koe.
- Īmēra: support@safetotalk.nz
- Ngā kōrerorero tuihono: Haere ki safetotalk.nz(external link) ka pāwhiri i te pātene “chat to someone” kei raro o te whārangi
Youthline:
- Patowaea: koreutu ki 234
- Kōrerorero tuihono: youthline.co.nz(external link)
- Īmēra: talk@youthline.co.nz
- Waea: 0800 376 633